“We maken bedrijven bewuster van hun gebruik van ZZS”
In samenwerking met de ODRU en Deconcern onderzoekt de RUD 400 bedrijven in de provincie Utrecht op hun gebruik van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). De veiligheidsbladen van de gebruikte producten worden door de bedrijven zelf in een zogenaamde ZZS-tool gezet. Zo krijgen we als omgevingsdiensten meer zicht op ZZS bij bedrijven én maken we bedrijven vooral bewuster van hun eigen gebruik van ZZS. Coördinator Bedrijven Jesper: “Voor een optimaal leereffect laten we de bedrijven zelf met een reductieplan komen.”

Bij bedrijven worden diverse producten gebruikt die zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) bevatten. ZZS zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor mens en milieu, omdat ze de voortplanting belemmeren, kankerverwekkend zijn of zich in de voedselketen ophopen. Bedrijven moeten het gebruik van ZZS beperken. Jesper: “Vanuit de wet hebben we als omgevingsdiensten de taak hier toezicht op te houden. Omdat er nog veel onbekend is over ZZS, hebben we in 2024 samen met de ODRU en Deconcern twee pilots uitgevoerd bij in totaal 20 bedrijven. Daarin werd gevraagd: welke ZZS zijn er binnen uw bedrijf aanwezig? Ook werden vervolgvragen gesteld: hoe kan je het gebruik van deze stoffen verminderen?” Door de pilots is het onderwerp binnen de RUD en ODRU echt op de kaart gezet. De kennis werd vergroot door het volgen van cursussen.
Snellere bewustwording bij bedrijven
De pilots waren een mooi startpunt voor het bredere onderzoek naar 400 bedrijven. Jesper: “Prioriteit één van het onderzoek is echt het creëren van bewustwording bij bedrijven. Welke van hun gebruikte stoffen bevat ZZS? Omdat de bedrijven zelf de veiligheidsbladen van de producten in de ZZS-tool zetten én zelf met een eventueel reductieplan dienen te komen, komt deze bewustwording sneller. Bedrijven worden gedwongen na te denken of bepaalde gebruikte stoffen wel essentieel zijn.”
Prioriteit bepalen bij toezicht
Bij het onderzoek ligt het accent niet op handhaving, het leeraspect is belangrijker. Wel helpt het onderzoek de RUD en ODRU bij het opstellen van prioriteiten bij toezicht. Hans is vergunningverlener bij de RUD en weet hier alles van: “Wanneer je weet welk bedrijf of welk type bedrijf met welke ZZS werkt, kun je bepalen bij welke bedrijven je je voorkeur gaat richten van toezicht en handhaving. Door risicogericht toezicht kun je je tijd goed benutten om het gebruik en de uitstoot van ZZS terug te dringen om de risico’s voor de gezondheid voor de omgeving te verminderen.”
Momenteel wordt er vooral nog veel informatie verzameld en geanalyseerd. Na de zomer zullen meer van de resultaten bekend zijn en kan er nog meer richting gekozen worden. Jesper: “We weten zo welke bedrijven prioriteit hebben en waar we dus als eerst toezicht willen houden. Dan is het interessant om ook wat resultaten aan de buitenwereld te laten zien.”